Jak wybrać odpowiedniego dostawcę systemu i nie dać się zwieść? Praktyczne wskazówki.

Decyzja o wdrożeniu systemu informatycznego to przełomowy moment dla każdej firmy. To nie tylko inwestycja w narzędzie, ale także w efektywność, bezpieczeństwo i rozwój biznesu.
Wybór odpowiedniego dostawcy bywa jednak sporym wyzwaniem. Źle dobrane rozwiązanie, które nie spełnia oczekiwań, może generować nie tylko koszty, ale także problemy organizacyjne i operacyjne. Jak więc uniknąć kosztownych pomyłek i wybrać dostawcę systemu, który dostarczy Tobie realną wartość?
Przeprowadzimy Cię przez kluczowe aspekty wyboru dostawcy systemu IT.
Najpierw potrzeby i cele biznesowe, później wybór dostawcy
Przeglądanie ofert systemów IT odłóż na później. Najpierw przeanalizuj potrzeby i wyzwania biznesowe Twojej firmy.
Pytania, które warto sobie zadać na początku:
Jakie procesy w organizacji wymagają optymalizacji?
Jakie funkcjonalności są niezbędne, a jakie byłyby mile widziane?
Czy system powinien integrować się z innymi narzędziami? Jakie problemy powinien rozwiązywać?
Czy w razie rozwoju firmy, system nadal będzie spełniał swoje zadanie, czy jednak okaże się hamulcem?
Przykładowe cele biznesowe wdrożenia systemu
- Usprawnienie i automatyzacja procesów w całej firmie (finanse, HR, sprzedaż, magazyn) – ERP
- Lepsza kontrola kosztów i rentowności dzięki spójnym danym i raportom – ERP
- Usprawnienie przepływu informacji między działami firmy – ERP z wbudowanym workflow
- Zwiększenie dokładności i szybkości realizacji zamówień – WMS
- Optymalizacja pracy magazynierów i lepsze zarządzanie przestrzenią składowania – WMS
- Automatyzacja procesu zamówień od kontrahentów i redukcja ich manualnej obsługi – platforma B2B z integracją z systemem sprzedażowym
- Zwiększenie sprzedaży dzięki dostępności oferty online 24/7 – platforma B2B
- Skrócenie czasu reakcji na zapytania klientów o status zamówienia – portal B2B zintegrowany z ERP/WMS
- Lepsze planowanie i rozliczanie zleceń serwisowych oraz pracy serwisantów – system do zarządzania serwisem
- Szybsza realizacja zgłoszeń serwisowych i poprawa jakości obsługi klienta – system do zarządzania serwisem z panelem do rejestracji zgłoszeń dla klientów
- Opanowanie cyklicznych przeglądów u kontrahentów – system do planowania przeglądów i obsługi zleceń
- Większa kontrola stanu technicznego maszyn i infrastruktury na produkcji – CMMS (system do utrzymania ruchu)
- Uporządkowany obieg faktur, umów i wniosków – obieg dokumentów z OCR
- Zmniejszenie ilości dokumentów papierowych i poprawa zgodności z przepisami – obieg dokumentów.
Wybrałeś kilku dostawców? Sprawdź ich doświadczenie
Doświadczenie dostawcy jest jednym z najważniejszych czynników, które decydują o powodzeniu wdrożenia. Nawet najbardziej innowacyjny system może nie przynieść efektów, jeśli wdraża go firma bez zaplecza, wiedzy na temat branży w jakiej działasz i skutecznych wdrożeń na koncie.
Na co dokładnie zwrócić uwagę?
1. Od kiedy działa na rynku?
Niektórzy twierdzą, że historia istnienia dostawcy nie ma większego znaczenia. Są przekonani, że młode, innowacyjne firmy, ze świeżym podejściem do biznesu i z nowymi pomysłami wprowadzą ich na nowy poziom cyfryzacji. Być może. Warto jednak pamiętać, że wieloletnia obecność na rynku często świadczy o stabilności firmy oraz jej zdolności do adaptacji w zmieniającym się środowisku technologicznym i biznesowym. To także dowód na to, że dostawca przeszedł przez różne etapy rozwoju branży i ma szerszą perspektywę.
Warto wziąć pod uwagę fakt, że:
- co najmniej kilkuletnie doświadczenie to często niezbędne, bezpieczne minimum.
- firmy z długim stażem mają sprawdzone procesy wdrożeniowe i zespół specjalistów o szerokiej wiedzy.
2. Doświadczenie w Twojej branży
Dostawca, który zna specyfikę branży, w której działasz, to ogromna wartość. Taki partner rozumie charakterystyczne dla danego sektora wyzwania, zna specyfikę pracy i potrafi przewidywać problemy, zanim się pojawią. Co więcej, może dzielić się praktykami, które sprawdziły się u innych klientów z Twojej branży.
- Śmiało pytaj, czy dostawca współpracował z firmami o podobnym profilu działalności, wielkości i strukturze. Przykłady konkretnych wdrożeń i/lub referencje od klientów z branży to idealny dowód na profesjonalizm i skuteczność dostawcy.
- Dobrze, jeśli konsultanci dostawcy znają terminologię charakterystyczną dla Twojej branży. Dzięki temu zaoszczędzisz czas na tłumaczeniu podstawowych pojęć, a rozmowy będą bardziej rzeczowe i efektywne.
3. Case studies i referencje
Przykłady wdrożeń (case studies) to wiarygodna forma prezentacji doświadczenia dostawcy. Zwracaj w nich uwagę na to:
- Jakie problemy miał klient zanim zdecydował się na system?
- Jak wyglądał przebieg wdrożenia?
- Czy system został dopasowany do specyficznych potrzeb firmy?
- Jakie były rezultaty (np. oszczędność czasu, poprawa efektywności, zmniejszenie liczby pomyłek, lepsze raportowanie, większa automatyzacja,…)?
- Czy projekt zakończył się sukcesem, czy pojawiały się jakieś trudności?
Poproś dostawcę o kontakt do referencyjnego klienta. Rozmowa z kimś, kto już korzysta z danego systemu, da Ci realny obraz sytuacji. Zwróć uwagę, czy klienci wracają do tego samego dostawcy przy kolejnych projektach – to dowód zaufania i jakości współpracy.
4. Czy to partner, któremu możesz zaufać?
Wybór dostawcy rozwiązań IT to decyzja na lata. To nie tylko jednorazowy zakup, ale często długofalowa współpraca obejmująca rozwój systemu, utrzymanie, aktualizacje i wsparcie. Dlatego nie wystarczy tylko „dobry produkt”. Ważny jest zespół dostawcy, kompetencje ludzi oraz ich podejście do klienta. Partnerskie relacje i zaufanie są w tym przypadku niezbędne, by świadomie i wspólnymi siłami osiągać realne sukcesy.
Podczas rozmowy z potencjalnym dostawcą zwróć uwagę nie tylko na techniczne aspekty, ale też na komunikację i otwartość na zadawane przez Ciebie pytania. Pamiętaj, że nawet najlepszy dostawca może nie znaleźć odpowiedzi na Twoje pytanie „na już”. Przyjrzyj się jednak jakie ma podejście do znalezienia rozwiązania na Twoje bolączki. Jeśli aktywnie dąży do znalezienia odpowiedzi, a przy tym nie udaje, że zna się na wszystkim i nie składa pustych obietnic, to warto mu zaufać.
Skalowalność i rozwój systemu
Niektórzy dostawcy oferują pozornie skalowalne rozwiązania, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się funkcjonalnie bogate i kompletne. W praktyce okazuje się jednak, że są bardzo ograniczone. Co więcej, niektóre rozwiązania reklamowane jako „elastyczne” czy „rozszerzalne” w rzeczywistości dopuszczają jedynie minimalny zakres modyfikacji.
Brak możliwości integracji z innymi narzędziami, platformami czy aplikacjami zewnętrznymi może znacząco utrudniać działanie firmy, blokować pełną automatyzację procesów i prowadzić do kosztownych przestojów. Marzenie o płynnym przepływie informacji pomiędzy działami może legnąć w gruzach, gdy w firmie funkcjonuje kilka rozwiązań, które ze sobą nie współpracują. Pracownicy muszą kopiować dane z jednego systemu do drugiego, poszukiwanie informacji jest karkołomne, a rozproszenie danych utrudnia uzyskanie pełnego obrazu działalności.
Dobrze zaprojektowany system daje firmie znacznie większą swobodę. Pozwala na rozbudowę funkcjonalności w miarę zmieniających się potrzeb biznesowych, dodawanie nowych modułów, integrację z innymi narzędziami (np. ERP, CRM, WMS, B2B, BI) oraz dostosowanie do nowych rynków. Dzięki temu nie musisz wymieniać całej infrastruktury IT za każdym razem jak się rozwijasz, a to pozwala zaoszczędzić czas, pieniądze i uniknąć ryzyka związanego z migracją danych czy reorganizacją procesów.
Dlatego zanim zdecydujesz się na dostawcę, warto uzyskać odpowiedź na pytania:
- Czy system można rozbudować o dodatkowe moduły?
- Czy rozwiązanie jest kompatybilne z innymi systemami (ERP, CRM, WMS,…)?
- Czy integruje się z aplikacjami innych producentów?
Co daje skalowalność systemu?
Po pierwsze pozwala uniknąć konieczności wymiany całego rozwiązania w przyszłości. Wraz ze wzrostem skali działalności możesz w prosty i szybki sposób dodawać nowe lokalizacje, użytkowników i asortyment, bez potrzeby budowania systemu od podstaw i bez utraty wydajności. Oprócz tego wdrożenie systemu może przebiegać stopniowo – z możliwością rozbudowy o kolejne moduły na dalszych etapach. Co równie ważne, Twoi pracownicy nie tracą czasu na wielokrotne wprowadzanie tych samych informacji do różnych narzędzi, a Ty podejmujesz decyzje w oparciu o pełne, spójne dane, dostępne od ręki.
Wsparcie techniczne po wdrożeniu
Nawet najlepsze rozwiązanie może przestać spełniać swoje zadanie. Powody? Usterki techniczne, ludzkie błędy czy funkcje, które przy częstych zmianach prawie stają się po prostu nieaktualne. Jeśli nie masz dostępu do odpowiedniego wsparcia, możesz mieć kłopoty. Dlatego tak ważne jest, by już na etapie wyboru dostawcy zwrócić uwagę na:
- Warunki wsparcia technicznego – dowiedz się, w jakim zakresie i w jakich godzinach dostępna jest pomoc techniczna. Czy możesz kontaktować się z dostawcą telefonicznie, mailowo, przez system zgłoszeń? Czy pomoc obejmuje tylko krytyczne błędy, czy również bieżące pytania i konsultacje? Jak rozliczane jest wsparcie, czy w ramach umowy, czy jako opłata za każde zgłoszenie?
- SLA (Service Level Agreement) – to umowa określająca gwarantowany czas reakcji na zgłoszenie. Jeśli system jest kluczowy dla działania firmy, np. obsługuje sprzedaż, produkcję lub logistykę, w umowie należy określić, jak szybko dostawca podejmie działania naprawcze – np. 4 godziny na reakcję przy awarii krytycznej.
- Czas reakcji i naprawy – nie chodzi tylko o to, czy ktoś odpisze na zgłoszenie, ale jak szybko problem zostanie rozwiązany. Poproś o dane z poprzednich wdrożeń lub referencje klientów.
- Szkolenia i dokumentacja – czy Twoi pracownicy (przyszli użytkownicy systemu) mogą liczyć na szkolenie z obsługi systemu? Zadbaj o to, by zespół był przygotowany a nie zdany wyłącznie na zgadywanie lub support.
- Aktualizacje i rozwój systemu – dobry dostawca regularnie rozwija produkt, poprawia błędy i wprowadza nowe funkcje. Upewnij się jakie warunki aktualizacji oferuje ten, którego bierzesz pod uwagę.
Unikaj dostawców, którzy po wdrożeniu przestają interesować się klientem.
Warunki umowy i przejrzystość kosztów
Wybór systemu informatycznego to inwestycja i powinna być dobrze przemyślana nie tylko pod kątem ceny zakupu, ale także pozostałych kosztów. Często okazuje się, że pozornie tanie rozwiązanie w dłuższej perspektywie generuje duże wydatki. Dlatego warto przeanalizować, z czego faktycznie składają się koszty wdrożenia i użytkowania systemu, zarówno na początku, jak i w kolejnych latach.
Koszty
Wiele firm kieruje się wyłącznie ceną początkową systemu, nie biorąc pod uwagę kosztów, które mogą pojawić się w trakcie jego użytkowania. Zdarza się, że dostawcy nie ujawniają dodatkowych opłat, by w początkowym etapie zachęcić atrakcyjną ceną. Elementy, które mogą znacząco wpłynąć na końcowy rachunek, i które trzeba wziąć pod uwagę, to koszty:
- analizy przedwdrożeniowej (jeśli decydujesz się na system dopasowany do Twojego biznesu);
- wdrożenia;
- integracji z innymi systemami;
- szkolenia pracowników;
- uruchomienia/dezaktywacji użytkowników lub stanowisk;
- aktualizacji i rozwoju systemu;
- opieki serwisowej.
Warunki umowy
Umowa zawierana z dostawcą IT to fundament współpracy. Ważne jest, by była precyzyjna i przejrzysta. Powinna jasno określać prawa i obowiązki obu stron, tak aby uniknąć nieporozumień i nadinterpretacji. Na tym etapie nie warto się spieszyć.
Umowa powinna wskazywać, na jak długo zostaje zawarta (czas określony/nieokreślony) oraz w jakich sytuacjach można ją wypowiedzieć. Oprócz tego powinna określać wszelkie kwestie związane z modelem użytkowania systemu, warunkami przenoszenia danych, aktualizacją systemu, zakresem wsparcia technicznego i odpowiedzialnością. Dostawca, który jasno przedstawia opłaty i warunki współpracy jest godnym zaufania partnerem. Transparentność to podstawa owocnej i długoterminowej współpracy.
Warto pamiętać, że treść umowy możesz negocjować, zwłaszcza w przypadku większych kontraktów i długoterminowej współpracy. Wbrew pozorom dostawcy są w tej kwestii otwarci i elastyczni. Także w ich interesie leży zrozumienie warunków współpracy przez klienta, bo to pozwala uniknąć nieporozumień w przyszłości oraz błędów, których naprawienie może pochłonąć sporo dodatkowego czasu i wydłużyć termin uruchomienia systemu.
Nie wybieraj rozwiązania tylko na podstawie ceny. Stwórz pełne zestawienie ofert, uwzględniające zarówno koszty wdrożenia, jak i utrzymania systemu w przyszłości.
Model – lokalnie czy w chmurze, a może…
Wybór między chmurą a rozwiązaniem on-premise nie jest prosty i zależy od wielu czynników. Na tym etapie warto zaangażować specjalistów z dziedziny IT, którzy pomogą Tobie w ocenie, który model będzie odpowiedni dla Twojej firmy.
Wdrożenie w chmurze eliminuje potrzebę inwestowania w infrastrukturę, ponieważ działa na zasobach dostawcy systemu. Charakteryzuje się niższymi kosztami i szybszym uruchomieniem. Należy jednak pamiętać, że system w chmurze to większa zależność od bezpieczeństwa i dostępności usług dostawcy IT.
W przypadku modelu on-premise masz pełną kontrolę nad danymi i infrastrukturą oraz większy wpływ na stosowane środki do ich zabezpieczenia. Minusem jednak są wyższe koszty nie tylko sprzętu, ale i utrzymania. W tym przypadku koniecznością może być posiadanie własnego zespołu IT.
Coraz popularniejsze są modele hybrydowe, które łączą oba podejścia. Dane wrażliwe mogą być przechowywane lokalnie, a reszta funkcji działać w chmurze. To sposób na elastyczność bez rezygnacji z bezpieczeństwa. Wymaga jednak lepszej integracji i zarządzania.
Bardziej szczegółowe porównanie znajdziesz w naszym artykule: https://www.xemi.pl/artykul/zalety-i-wady-chmury/
Bezpieczeństwo danych
Dane to jedno z najcenniejszych zasobów każdej organizacji. Od ich bezpieczeństwa zależy nie tylko płynność operacyjna firmy, ale również zgodność z przepisami prawa i wizerunek. Przy wdrożeniu systemu informatycznego, kwestia ochrony danych jest jednym z najważniejszych tematów do przeprowadzenia wnikliwej analizy.
Zanim zdecydujesz się na konkretny system lub dostawcę, sprawdź, w jaki sposób zabezpiecza on powierzone dane. Zwróć uwagę na:
- procedury bezpieczeństwa,
- szyfrowanie danych,
- automatyczne kopie zapasowe,
- kontrolę dostępu.
Oprócz tego ważne jest miejsce przechowywania danych. Czy dane będą przechowywane w Twojej serwerowni, czy serwerowni dostawcy. Jeśli decydujesz się na rozwiązanie w chmurze, zapytaj o lokalizację centrów danych i o to czy i z jakimi operatorami współpracuje. Czy są to podmioty, które zapewniają wysokie standardy bezpieczeństwa? Czy dane przechowywane są w EOG i podlegają europejskim przepisom o ochronie danych?
Podsumowując…
Wybór dostawcy systemu IT nie jest prosty. Wymaga analizy, a nie szybkiej decyzji. Zanim zaczniesz poszukiwania zdefiniuj cel wdrożenia i swoje oczekiwania. Nie kieruj się głównie ceną. Zwróć uwagę na doświadczenie i referencje partnera. Upewnij się, że wraz ze wzrostem Twojej firmy, system także będzie się rozwijał. Weź pod uwagę jakość wsparcia powdrożeniowego, transparentność kosztów i warunków współpracy oraz bezpieczeństwo danych.
Szukaj partnera, który zrozumie potrzeby Twojej organizacji, wesprze na każdym etapie i dostarczy rozwiązanie, które będzie gotowe na ewentualne zmiany i wyzwania przyszłości.
I nie martw się, obawy przed wdrożeniem są całkiem normalne. Możesz sobie z nimi poradzić. O tym przeczytasz w naszym artykule: Obawy przed wdrożeniem ERP są naturalne. Jak zyskać pewność sukcesu?